As ideas detrás das palabras son, como a vida, líquidas, volátiles. O seu significado pode variar en función das nosas experiencias, e está claro que esta pandemia ha cambiado inevitablemente a nosa percepción do mundo. Por iso, no marco do Día Internacional das Familias, rendemos homenaxe a este alicerce fundamental da sociedade cun dicionario para soñar por casa con palabras do confinamento, escrito por nenos e nenas de entre os 62.000 que o programa CaixaProinfancia atende cada ano en todo o país. Con portada do estudo creativo Cabeza Pataca, esta iniciativa quere solidarizarse coas familias que máis o necesitan e achegar optimismo a través da mirada dos máis pequenos. Achegámonos aos fogares de tres deles para saber en que se inspiraron para escribir as súas definicións.
Para Ismael Rodríguez, a piques de cumprir sete anos, o coronavirus ten forma de galleta. “Unha galleta marrón, con labras de cores que fan como de espiñas”. Para el é así porque hai pouco viu un vídeo en Youtube no que alguén cociñaba unhas galletas en forma de virus. “Pero eu non mas comería nunca”, di convencido. Non en balde, a súa definición de virus é ‘algo que xamais tería que pasar’.
O pequeno vive en Badaxoz, nunha casiña de campo co seu pai, a súa nai e a súa irmá maior. Antes de todo isto, non coñecía a palabra virus, que entrou na súa vida por partida dobre: tanto el como a súa irmá contraeron a varicela durante o estado de alarma. Ismael tampouco coñecía o termo confinamento. “Agora se que significa que non podemos saír de casa, nin para xogar, aínda que si podemos facelo en casa”, di o pequeno. Por iso, para el confinamento tamén é sinónimo de xogar: xogar cos seus pais ao xogo da oca e aos monos tolos (ao que sempre gaña), xogar coa randeeira que o seu pai lles instalou no patio e xogar coa camada de seis cachorritos que tivo o seu perrita Luna.
A nai de Ismael, María José Macedo, explica que, ademais da as clases de reforzo escolar que ofrece da Fundación Atenea a través do programa CaixaProinfancia, a familia agarraches ás sesións de terapia familiar. “Hai pouco, nunha actividade durante estas sesións, sorprendeume escoitar a Ismael definir a emoción alegría como ‘gozar da vida’. É verdade que agora valoramos máis o tempo, que antes non tiñamos, para compartilo en familia e facer máis cousas que nos gustan”.
Un pouco máis ao norte, na Coruña, Tamara Padrón Quintana di que, si ela fose un virus, sería bo e curaría ás persoas. “Pasaríame un día enteiro no hospital dispersando o meu superpoder curativo”. Pero ela xa é maior, ten case 12 anos, e sabe que isto non é posible. De feito, a ela puxémosllo un pouco máis difícil e, para o dicionario, pedímoslle que defina o pronombre eu: “É case o máis importante que hai. A miña nai ensinoume a importancia de respectarse a un mesmo e de coidarse para poder coidar aos demais”, di a jovencita, acompañada da proxenitora, Andrea Quintana Barrios, que a escoita emocionada.
No dicionario familiar de nai e filla predominan os verbos, as palabras favoritas de Tamara. As máis habituais son camiñar, mirar ou ler. “A miña mamá usa especialmente organizar, limpar e estudar. Eu prefiro durmir”, di divertida. Tamén din que son vitais para elas os verbos respectar e confiar, que atribúen a Fabián, coordinador local de CaixaProinfancia na Fundación Juan Soñador. “Poder contar con alguén que nos comprenda e apoie nos momentos máis difíciles é todo un alivio”, di Andrea.
Si trasladámonos ao sur do país, en Sevilla, Fernando Chasi, de 11 anos, bota de menos á súa avoa. Mentres espera con ansias o reencontro, imaxínaa como unha árbore enorme cheo de flores. “É que ten moi boa man coas plantas”, di baixiño, coma se fose un secreto. Para este pequeno os avós son “as persoas máis importantes das nosas vidas”. Unha definición que non lle saíu do cerebro, conta, senón do corazón. “Pero o amor que sinto pola miña avoa non se pode definir con palabras!”.
A súa nai, Doris Guerrero, aínda que consciente da sensibilidade do seu fillo, di ser máis práctica. Antes do confinamento, a avoa de Fernando adoitaba pasar moito tempo con el porque Doris traballaba practicamente todo o día, e organizábanse para levalo ao cole ou ás clases de reforzo, no seu caso na Fundación Mornese, e para que o pequeno tivese os seus ratitos de xogo no parque. “Foi sempre unha gran axuda e un referente para a familia. Viviu moitas cousas e a súa sabedoría permítenos aforrarnos moitos erros. Botámola moito de menos”.
Cabeza Pataca é o divertido nome do estudo de ilustración e animación en 3D afincado en Barcelona que ilustrou a portada do dicionario. Confórmano a londiniense Katie Menzies e o galego Abel Reverter, para quen a palabra familia “ten un sentido moi amplo no que caben todos os seres vivos que queremos”, mesmo o can! E esa é a idea que lles inspirou para crear o seu debuxo. “Queriamos representar un instante agradable co que todo o mundo puidese conectar: ese momento no que estamos sentados ao redor dunha mesa xunto aos nosos seres queridos, gozando os uns dos outros. A pesar de que no noso caso estamos afeitos a vivir lonxe das nosas familias e a manter o contacto a distancia, agora é moi diferente, porque sabemos que non existe a posibilidade de subirnos a un avión para pegarlles unha visita”. 
Si, o confinamento está a cambiar moitas cousas, pero non todos os cambios son para peor. A moitos nos permitiu parar un pouco para ver as cousas con perspectiva e para coñecer mellor aos nosos veciños. Aprendemos a adaptarnos ao que non podemos controlar e a axudarnos uns a outros. E a verdade é que, si todo isto servísenos para engadir novas palabras e prioridades á nosa vida, ás nosas familias, quizá no futuro cando un neno ou nena abra un dicionario e atópese con palabras como virus ou confinamento, entenda que, moitas veces, os retos poden converterse en oportunidades.
A INFORMACIÓN É DA PÁXINA: https://miradasconalma.org/
Vos deixo o enlace para que ó descarguedes. Desexo que vos guste.
Ningún comentario:
Publicar un comentario
Nota: só un membro deste blog pode publicar comentarios.